Bezpodstawne zatrzymanie przez policję – kiedy przysługuje odszkodowanie? Kodeks postępowania karnego, art. i prawa osoby zatrzymanej

placeit-portrait-handsome-businessman-holding-ha-2022-12-16-05-56-39-utc.png
Artur Krawczyk

Specjalista ds. prawa karnego

Nikt nie chce znaleźć się w sytuacji, w której zostaje zatrzymany przez policję bez wyraźnej przyczyny. Jednak rzeczywistość bywa brutalna – czasem dochodzi do sytuacji, gdy funkcjonariusz podejmuje błędną decyzję, a zatrzymanie okazuje się bezprawne. Co wtedy? Jakie prawa ma osoba zatrzymana? Czy można uzyskać odszkodowanie? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedzi w tym artykule!

Co to jest bezpodstawne zatrzymanie przez policję?

Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego, policja ma prawo zatrzymać osobę tylko wtedy, gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo. Oznacza to, że sam fakt bycia w pobliżu miejsca zdarzenia lub wyglądanie „podejrzanie” nie stanowi jeszcze podstawy do zatrzymania. W praktyce jednak często dochodzi do sytuacji, gdy funkcjonariusze dokonują zatrzymania bez wyraźnych przesłanek.

Co ważne, zatrzymanie nie oznacza od razu postawienia zarzutów. Zgodnie z art. 244 kodeksu, jeśli w ciągu 48 godzin nie zostanie przedstawiony zarzut i sprawa nie trafi do sądu, osoba zatrzymana musi zostać zwolniona.

Kiedy przysługuje odszkodowanie za niesłuszne skazanie?

Jeśli zatrzymanie było bezpodstawne, to można ubiegać się o odszkodowanie. Przewiduje to art. 552 kodeksu postępowania karnego. Aby je otrzymać, należy wykazać, że:

  • doszło do bezpodstawnego zatrzymania,
  • osoba zatrzymana nie popełniła przestępstwa,
  • zatrzymanie nie spełniało warunków określonych w kodeksie.

Odszkodowanie przysługuje w ramach postępowania w trybie cywilnym przeciwko Skarbowi Państwa. Jeśli sąd uzna, że zatrzymanie było niewątpliwie niesłuszne, to osoba poszkodowana może liczyć na rekompensatę.

Jak wygląda zastosowanie tymczasowego aresztowania?

Nie każde zatrzymanie kończy się zwolnieniem po 48 godzinach. Jeśli prokurator stwierdzi, że zachodzi obawa ukrycia lub ucieczki, może wnioskować o środek przymusu w postaci tymczasowego aresztowania. Sąd decyduje, czy takie środki są konieczne. Areszt można zastosować na czas do 3 miesięcy, z możliwością przedłużenia.

Jakie prawa ma osoba zatrzymana?

Jeśli doszło do zatrzymania, to warto znać swoje prawa! Należą do nich:

  1. Prawo do informacji o przyczynie zatrzymania.
  2. Prawo do kontaktu z adwokatem.
  3. Możliwość złożenia zażalenia na zatrzymanie.
  4. Obowiązek zwolnienia po 48 godzinach, jeśli nie przedstawiono zarzutów.

Nieznajomość prawa szkodzi, dlatego warto pamiętać o swoich prawach i nie bać się ich egzekwować!

Jak wnieść zażalenie na zatrzymanie?

Jeśli uważasz, że zatrzymanie było bezpodstawne, masz prawo wnieść zażalenie na zatrzymanie. Należy to zrobić jak najszybciej – najlepiej z pomocą adwokata. Warto podkreślić, że jeśli sąd uzna zatrzymanie za bezpodstawne, otwiera to drogę do uzyskania odszkodowania.

Co robić w przypadku bezpodstawnego zatrzymania?

Bezpodstawne zatrzymanie przez policję to poważna sprawa. Warto pamiętać, że:

  • Policja musi mieć uzasadnione przypuszczenie, że doszło do popełnienia przestępstwa.
  • Jeśli w ciągu 48 godzin nie przedstawiono zarzutów, zatrzymany powinien zostać zwolniony.
  • W przypadku bezpodstawnego zatrzymania można ubiegać się o odszkodowanie.
  • Każdy ma prawo do kontaktu z adwokatem i wniesienia zażalenia.

Jeśli znalazłeś się w takiej sytuacji, nie czekaj – skorzystaj z pomocy prawnej i walcz o swoje prawa!